Israël en de Palestijnse Gebieden; een complexe reis

Reismeisje 06 augustus 2018

Israël. Ik had er nooit zo veel mee. Het riep vooral beelden bij me op van vroeger. Oorlogen tussen twee werelden. De Arabische en westerse. Gevoed vanuit die grote wereldoorlog die eindigde in 1945. Er kwam een enorme stroom vluchtelingen op gang. Een diaspora. Joden die massaal naar het Midden-Oosten trokken. Naar Israël, het beloofde land. Het werd hen letterlijk beloofd ook, door de Engelsen. De Geallieerden zaten na de Tweede Wereldoorlog met hun handen in het haar. Er was geen land binnen Europa dat al die Joodse vluchtelingen op wilde nemen. Onvoorstelbaar nu. Dat onmenselijke er aan. Het was de realiteit van toen. Er werd naar een oplossing gezocht buiten Europa. De Joden gaven de voorkeur aan het gebied dat toen Palestina heette. Met steun van de Engelsen kregen ze daar nederzettingen en leefden ze in eerste instantie vreedzaam samen met de Palestijnen. In de jaren er na veranderde dat heftig. Er werden meerdere oorlogen gevoerd, grenzen werden bevochten en mensen werden van hun oeroude familiegrond verdreven. Het werd een politiek verhaal. Het kwam het Westen meer dan goed uit een bondgenoot in dat onrustige Midden-Oosten te hebben. En dus groeide Israël. Werd hun grondgebied steeds groter, ten koste van het gebied van de Palestijnen. Vandaag de dag behoren de Palestijnse Gebieden zelfs tot één van de meest dichtbevolkte gebieden ter wereld. 

Ik had mijn mening vóór mijn reis naar Israël al klaar. Hoe complex de situatie ook is en hoezeer ik er vanuit mijn comfortabele Nederlandse positie ook naar kan kijken. Voor mij prevaleert het mensonterende. Het respectloze. Het behandelen van mensen als tweederangs burgers. Inclusief andere rechten, regels en verplichtingen. Dat druist tegen álles in waar ik in geloof. De reis door Israël en de Palestijnse Gebieden heeft mijn mening niet veranderd. Die is alleen maar sterker geworden. Het was afschuwelijk te ervaren hoe de wereld compleet anders is op letterlijk 10 meter en één betonnen muur afstand van elkaar. De ene kant bijna Europees, mensen die vol vertrouwen over de schone straten lopen, zich veilig voelen in een onveilige wereld. De andere kant armoedig, kapotgeschoten gebouwen, kinderen met een verwilderde, bozige blik in hun ogen. Buskruit. Slechts een uiting van die onrechtvaardigheid.

Ondanks dat mijn hart naar die Palestijnse kant uit gaat en zal blijven gaan, heb ik ook geleerd dat het verhaal nóg complexer is dan ik dacht. Nóg politieker. En nóg minder iets van de lokale bevolking.

Één van de dingen die daaraan hebben bij gedragen was mijn bezoekje aan het Holocaust museum; Yad Vashem in Jeruzalem. Wat een ontzettend indrukwekkende plek vond ik dat. Je voelt er bijna het verdriet en de weg die Joden wereldwijd zijn gegaan. Decennialang. Ik heb er heel wat uren rond gelopen en zou er gerust nog een aantal keren heen kunnen. Een groot deel van het museum gaat over de Tweede Wereldoorlog. En dan vanuit het Joodse perspectief. Er is een hele 'tunnel' naar het plafond toe, die helemaal behangen is met foto's van overledenen. Kippenvel kreeg ik er van. De persoonlijke verhalen die je er leest en hoort. Hoezeer de Joodse gemeenschap hunkerde naar een 'thuis'. Wat het met hen deed om verstoten te worden, al die jaren lang. Ik ben niet zo'n museum bezoeker, maar Yad Vashem is daar echt de uitzondering op. Ga er eens in je leven heen. Je krijgt er geen spijt van.

Ik denk dat er op een bepaalde manier nooit een einde zal komen aan de strijd in het Midden-Oosten. Tussen Israël en de Palestijnse Gebieden. Of het Westen en de Arabische wereld. Hele generaties groeien er op waar oorlog en verlies de normaalste zaak van de wereld zijn. Het plant zaadjes en maakt het moeilijk elkaar te blijven zien voor wie we allemaal zijn. Mensen. Zeker in een wereld waarin veel verhardt. Leiders met hun vuist op tafel slaan en geen strobreed meegeven. Hoe dan ook, het blijft een fascinerende regio om te bezoeken waar ik zeker nog eens naar terug ga.

Ben jij al eens in dit gebied geweest en wat is jouw ervaring?