Vrijwilligerswerk met vluchtelingen op Lesbos

Reismeisje 28 januari 2016

Mijn lieve vriendin Maartje stapte een aantal weken geleden het vliegtuig in. Naar Griekenland. Niet om van een vakantie te genieten, maar om als vrijwilliger vluchtelingen te helpen die na een lange, vermoeiende reis aankomen op Lesbos. Op weg naar een onzeker bestaan. Vandaag vertelt Maartje over haar ervaringen en ontmoetingen op Lesbos. Een verhaal dat verteld moet worden.

 Lesbos 1

1. Vertel; wie ben je, wat doe je in het dagelijkse leven en waar word je blij van?

Ik ben Maartje van der Veen (34) uit Apeldoorn. In het dagelijks leven werk ik in het Stadstheater van Zoetermeer en Castellum in Alphen a/d Rijn. Daar zorg ik dat er elk jaar weer mooie voorstellingen op de planken komen te staan en dat er veel bijzondere activiteiten zijn te beleven. Kortom, ik hou ervan om bezig te zijn met het creëren van nieuwe belevenissen om het dagelijks leven mee te verfraaien, te verdiepen of te relativeren.

2. Een paar weken geleden ben je met 'Because we Carry' naar Lesbos geweest om daar de vluchtelingen te helpen. Veel mensen willen graag helpen, maar zetten uiteindelijk niet zo'n stap. Wat maakt dat jij dit wel hebt gedaan?

Op Facebook ben ik enkele maanden geleden lid geworden van een paar verschillende instanties die zich op Lesbos bezig hielden met de grote stroom vluchtelingen die via Turkije de oversteek waagden naar Griekenland. Dagelijks las ik de verhalen van wat deze mensen hadden meegemaakt en in welke omstandigheden ze deze reis maakten. Dit raakte mij zo diep, dat ik besloot mij aan te melden om te gaan helpen. Wat had ik te verliezen? Een week vrije dagen en een beetje geld voor een vliegticket. Dat is helemaal niks in vergelijking met wat deze mensen op het spel zetten. Kortom, de beslissing was snel gemaakt.

Lesbos 3

3. Kun je iets vertellen over de situatie op Lesbos? Hoe worden de vluchtelingen opgevangen en welke weg wacht hen daarna?

Vluchtelingen worden opgevangen in verschillende kampen op het eiland. Deze kampen zijn opgezet op grond van lokale boeren die hun land beschikbaar hebben gesteld. Kortom, lieve Grieken met een warm hart voor de medemens. Deze kampen zijn in de loop van afgelopen maanden ontstaan omdat mensen zich bij aankomst moeten registreren. Vanwege het lange wachten verbleven mensen in eerste instantie op een stuk land in de buitenlucht zonder enige voorziening.

Door de hulp van verschillende instanties is er geprobeerd het verblijf op deze grond iets humaner  te laten verlopen. Zo is er een tent gebouwd waar vanuit voedsel wordt uitgedeeld. Daarnaast is er een artsenpost gebouwd, een tent voor het uitdelen voor kleding en zijn overal op het terrein tenten neergezet om tijdens de nacht te verblijven. Alles is zeer minimaal aanwezig en er is voor niemand genoeg, maar iedereen doet zijn best. Op dit moment heeft Lesbos te kampen met zeer slecht weer en is het gehele kamp waar ik heb gewerkt één grote modderpoel. Ook zijn vele tenten niet meer over gebleven door het slechte weer en slapen mensen op de grond in de vrieskou. Kortom, alles moet weer opnieuw worden opgebouwd.

Registratie van een gezin op Lesbos duurt gemiddeld drie dagen. Daarna vertrekken de mensen met de boot naar Athene. Voor velen is dat gevoelsmatig een grote stap en nieuwe start, maar in werkelijkheid hebben ze nog een hele lange weg te gaan. In Athene zijn zij vaak weer genoodzaakt enige tijd in een kamp te verblijven voordat ze verder kunnen met hun reis. Het is heel veel wachten in pittige en extreme omstandigheden. De meeste mensen hebben niets meer. Dit maakt ze afhankelijk van vrijwilligers en hulporganisaties. Alles wat wij normaal vinden is voor hen elke dag de vraag. Geen toilet, geen eten, geen douche, geen schone kleren en geen plek om warm te verblijven.

4. Wat heeft je het meeste geraakt tijdens je verblijf daar?

Alles aan deze problematiek raakt diept. Mensen zijn overgeleverd aan hulp en warmte van anderen. Dat maakt deze mensen heel kwetsbaar. Mensen hebben vaak letterlijk niks meer. Als je complete gezinnen in de kou ziet zitten de hele nacht wachtend op de toekomst dan komt dat binnen. Kinderen met vieze kleren die ze niet kunnen wassen, uit trekken of vervangen.
Los van het persoonlijke leed en de heftige verhalen vond ik het ook heel heftig om te zien hoe je van iemand met een eigen leven opeens een nummertje word.
We stonden op een van mijn eerste dagen op Lesbos eten uit te delen bij de haven. Daar zagen we hoe honderden mensen letterlijk gedrild werden om rijen te maken om in een bepaalde structuur de boot te bereiken. Dit ging niet zachtzinnig. Mensen die even niet op stonden te letten werden als wilde dieren behandeld. Kinderen huilden, mensen met angst in hun ogen. Ik krijg er nog kippenvel van als ik er aan denk.

Lesbos 4

5. Wat beteken je als vrijwilliger van 'Because we Carry' concreet? Hoe ziet je dag er dan uit?

Op meerdere momenten gedurende de dag deelden wij eten uit op verschillende plekken op het kamp en in de haven. Elke dag kwamen er honderden mensen aan met de boot en wij probeerden er voor te zorgen dat iedereen kon worden opgevangen met een warme hap, een beetje brood en een stuk fruit. Daarnaast hebben we veel draagzakken aan moeders uitgedeeld op het kamp, mensen van droge kleding voorzien, mensen opgevangen na aankomst van de bootjes en elke dag heel veel verschillende hand en span diensten verleend op het kamp.

6. Wat zou je tegen mensen willen zeggen die kritisch staan ten opzichte van de vluchtelingenstroom?

Ik zou het fijn vinden als mensen die kritisch zijn zich werkelijk verdiepen in de problematiek en situatie. Mensen zijn vaak bang voor het onbekende. Als voor dat onbekende in de media veel extra angst wordt gezaaid, dan word het verkeerde gevoed.
Iedereen die deze reis onderneemt zet alles op het spel voor een onbekende toekomst. Er is werkelijk niemand in de wereld die deze reis onderneemt voor zijn of haar plezier. Het is bittere ernst en noodzaak en ik gun deze reis en het verblijf in alle kampen mijn ergste vijand nog niet toe. Natuurlijk komen met een stroom mensen ook altijd een paar minder prettige mensen mee, maar dat is inherent aan de mensheid. Dat is niet gekoppeld aan een religie, cultuur of achtergrond.
Alle mensen die ik gesproken heb zijn mensen die niets liever hadden gewild dan in hun eigen land, huis en met eigen familie in vrede leven. De oorlog dwingt ze te vertrekken met vrees voor eigen leven. Ik heb gedurende mijn verblijf niks anders dan enorme dankbaarheid gevoeld. Ga in gesprek en maak contact. Dat is de enige manier om er achter te komen wat er speelt en wie deze mensen zijn.

Lesbos 5

7. Als lezers willen helpen, wat kunnen ze dan het beste doen?

De reis van deze mensen duurt lang. Voordat mensen werkelijk asiel hebben in een land als Nederland duurt maanden.

Er is van alles nodig en alle hulp is welkom. Dit kan in de vorm van donaties naar verschillende instanties die zich tijdens de vlucht hulp bieden zoals Because we Carry, Rode Kruis, Save the Children, Lesvos Winterproof. Maar ook kleine initiatieven in Nederland kunnen nog veel extra steun gebruiken. Er zijn veel plaatselijke mooie initiatieven en organisaties die zich hier dagelijks voor inzetten. Vanuit het AZC in mijn woonplaats Apeldoorn worden bijvoorbeeld avonden georganiseerd waardoor vluchtelingen een avond bij mensen in Apeldoorn thuis komen eten. Hiervoor kan je je aanmelden. Bij alle steden met een AZC of noodopvang is van alles te organiseren.
Mensen zitten vaak maanden zonder gezin, zonder privacy en zonder dat ze iets mogen doen vast in deze opvangkampen. Mensen zijn blij met alles wat dit wachten doorbreekt. Mijn moeder is laatst met een groep mensen een ochtend gaan schilderen. Het gaat ook niet om de activiteit, maar om het samen zijn en de mogelijkheid verhalen te delen en kennis te maken.

Kortom, alle hulp in de vorm van donaties, maar ook zeker in de vorm van acties in ons land is welkom. Het is belangrijk om deze mensen een warm welkom hier in Nederland te geven. Elke druppel op deze gloeiende plaat is er één.

Ik heb hier niets aan toe te voegen. Wat een verhaal en wat ben ik trots op Maartje! Ik ben benieuwd wat jullie er van vinden? Is dit het beeld dat jullie hadden van de situatie op Lesbos?

@Europa @Griekenland #Griekenland #Lesbos #vluchtelingen

5 reacties

  • Daphne | LiveTheLifeYouLove

    28 januari 2016 om 08:54

    Super goed dat Maartje dit doet. Het lijkt me heel confronterend om daar te zijn en al het leed van die mensen en de schrijnende omstandigheden te zien. Dapper dat ze gegaan is en op die manier haar steentje bij draagt!

    Beantwoorden

    • Reismeisje Daphne | LiveTheLifeYouLove

      28 januari 2016 om 14:54

      Ja he. Vind ik ook :-)!

  • Adi

    28 januari 2016 om 17:02

    Alle lof en respect voor Maartje!

    Beantwoorden

    • Reismeisje Adi

      28 januari 2016 om 23:31

      :-). Lief gezegd Adi. En vind ik ook!

  • Jeroen

    29 januari 2016 om 07:29

    Super dat je ook dit soort verhalen verteld op je blog. Het is helaas niet alleen maar leuk op deze wereldbol. Mijn diepe respect dan ook voor diegene die zich zo belangeloos inzetten voor anderen! TOP!

    Beantwoorden

  • Damian

    29 oktober 2017 om 18:13

    Ik kreeg tranen in mijn ogen Maartje, ik vind het ongelooflijk dapper dat je bent gegaan. Je bent een topper en een voorbeeld voor vele anderen.

    Beantwoorden

  • Frank

    18 oktober 2018 om 19:29

    Kan je deze vluchtelingen niet beter helpen dichter bij hun huis.

    Beantwoorden

Instagram

Blijf op de hoogte!

Wil je op de hoogte blijven van mijn nieuwste, leukste en mooiste blogs? Meld je dan aan voor de maandelijkse nieuwsbrief en lees leuke extra’s.