Reistips voor Myanmar

25 september 2014

Myanmar, voorheen ook wel Birma genoemd. Nog niet zo heel lang geleden werd afgeraden naar dit land af te reizen omdat je hiermee de militaire junta financieel ondersteunt  aangezien de meeste hotels waar je als toerist kunt verblijven in handen zijn van de overheid. Het land werd al vele jaren geregeerd door oppermachtige legergeneraals en geldt samen met onder andere Noord-Korea als één van de laatste echte dictaturen. Volgens anderen moet je er juist wel naartoe, omdat je dan met eigen ogen kunt zien hoe het er aan toe gaat. Zolang je maar zoveel mogelijk overheidshotels probeert te vermijden. Ik ben het eens met het laatste. En dus pakte ik in 2008 mijn backpack en vertrok op een vlucht naar de voormalige hoofdstad Rangoon. Eenmaal aangekomen viel me al meteen op dat het geen typisch Zuidoost Aziatisch land is. Het heeft nog het meeste weg van een middenweg tussen de Ooster- en Westerburen, maar dan met een geheel eigen opsmuk. Mannen dragen er sarongs en zowel mannen als vrouwen smeren hun gezicht in met een pasta gemaakt van de bast van een boom. De mensen ogen daardoor heel eigen en toch anders dan je in die hoek gewend bent.

Rangoon versus Naypyidaw.
Rangoon, ook wel Yangon genoemd, was tot 2005 de hoofdstad. Totdat de machtige legerleider Than Swee besloot om de hoofdstad bijna 500 kilometer noordelijk te verplaatsen naar Naypyidaw. Reden hiervoor is waarschijnlijk dat hij bang was voor een invasie van Rangoon door een buitenlandse troepenmacht over zee. Een team van waarzegsters en astrologen kwamen uiteindelijk met de meest geschikte datum voor de verhuizing van een complete stad: 6 november. Inmiddels liggen er 8-baans rijwegen maar woont er nog steeds niemand. En hoewel Nederland de nieuwe hoofdstad erkent, doen België, de VN en VS dat nog altijd niet. Bijzonder verhaal toch? Ik kwam aan in mei 2008, slechts maanden na de massale protesten door monniken tegen het regeringsleger waarbij tientallen doden vielen. En slechts enkele dagen vóór, zo zou later blijken, cycloon Nargis over het land zou razen. En terwijl een eerste, door de overheid afgegeven, schatting van het dodental op meer dan 100 stond, zou later blijken dat het werkelijke aantal ergens tussen de zestig en honderdduizend doden lag. De sfeer in het land doet denken aan een combi tussen Thailand en Bangladesh/India. Maar als backpacker merk je direct dat je hier niet de vrijheid hebt die je wel terugziet in de buurlanden. Ook wanneer je door de Lonely Planet bladert, zijn er behoorlijk grote gebieden waar je als toerist niet kunt komen. Maar dit was zoals gezegd in 2008. Inmiddels schijnt er veel veranderd te zijn in Myanmar. Hoewel er nog steeds een guerrillaoorlog woedt tussen de overheid en minderheden in de grensregio met Thailand, is het er nu een stuk rustiger. De legerleiding heeft (officieel in ieder geval) afstand gedaan van de macht, het huisarrest van Aung San Suu Kyi is in 2010 opgeheven en economische sancties door de VS zijn (deels) opgeheven. Hiermee is de weg vrijgemaakt voor hervormingen en ook voor het meer ontwikkelen van het land voor toerisme. Want dat er veel te zien is, dat is zeker. Hopelijk geven we je met deze foto’s en (off the beaten track) bestemmingen, wat inspiratie!

1. Yangon.
Yangon kan met gemak de Pagode capital van de wereld worden genoemd. Het straatbeeld wordt namelijk helemaal gedomineerd door pagodes. Klein, groot en enorm ;-) . Met als summum de Shwedagon pagode, een complex van een paar honderd vierkante meter met tal van tempel, gebedshuizen en, uiteraard, pagodes. Vooral ‘s avonds wordt het straatbeeld bepaalt door de prachtig verlichtte bouwwerken. Wat leuk is om te zien is dat locals geregeld kleingeld uit het raam gooien. Pas later kom je er achter dat dit geld bestemd is voor mensen die een inzamelingsactie houden voor onderhoud of een nieuw te bouwen pagode. Yangon is verder een vermoeiende, drukke stad. Het is wel de plek bij uitstek om kennis te maken met Myanmar. Je ziet mannen lopen in hun typerende sarongs, gezichten zijn ingesmeerd met een crème gemaakt van boombast en veel mensen kauwen er op de betelnut. Niet te missen vanwege hun rode mond en verrotte tanden. Een dag of twee in deze stad is voldoende; je slentert wat rond, bezoekt een marktje, bezichtigt de verschillende pagodes en je kunt er geld wisselen. Ik weet niet hoe de situatie nu is, maar in 2008 kon je er als toerist geen geld pinnen. Wisselen bij de bank kon wel maar tegen absurde tarieven. De enige echte optie was dus geld te wisselen op de zwarte markt. Mocht je dit doen, let dan heel erg goed dat je niet geflest wordt. Ik ben hier zelf ook bij de neus genomen bij het wisselen…..

2. Lange treinrit naar het noorden.
Voordat ik afreisde naar Myanmar had ik nog niet echt een heel duidelijk plan wat ik wilde gaan doen. Eenmaal aangekomen in de hoofdstad wist ik één ding zeker; weg uit die grote, vieze hoofdstad! En dus nam ik een nachtbus naar Mandalay en vanaf daar met de trein door naar Myitkyina. In de trein leer je tal van mensen kennen en je krijgt continu eten aangeboden van locals. Ondanks de houten bankjes (en dito kont ;-) ) vliegt de dag voorbij. Het dorpsleven glijdt langzaam aan je voorbij en je ziet de bekende bedrijvigheid op de vele stationnetjes. Superleuk om te doen; ik was direct al blij dat ik voor deze trip gekozen had. Helaas volgt daarop de nacht, aangezien de treinreis rond 36 uur duurt. Het was één van de meest ellendige slaapplekken die ik heb gehad.

3. Boottocht over de Irrawaddy-rivier.
Vanaf Myitkyina kun je een boot nemen over de Irrawaddy rivier naar Bhamo. Hier doe je twee dagen over en onderweg slaap je in weinig bezochte dorpjes langs de rivier. Je bent er haast een bezienswaardigheid! Het is leuk om het dorpsleven te zien en met de mensen over van alles en nog wat te praten. Pas wel op dat je het niet hebt over politiek, tenzij mensen er zelf over beginnen! Je wilt tenslotte niemand in gevaar brengen. Zelfs in de kleinste dorpjes zijn overheidsspionnen die alles wat niet strookt met overheidsbeleid rapporteren. En de straffen zijn hier nogal aan de hoge kant… Tip: voor buitenlanders is het officieel verboden om met deze boot te reizen (althans, dat was het in 2008). Het kan dus zijn dat de mensen achter het loket je geen kaartje willen verkopen. Probeer in dat geval iemand anders een kaartje voor je te laten kopen en laat je bij het boarden niet ompraten dat je niet mee mag.

4. Maak een praatje met monniken & nonnen.
In Myanmar zijn heel veel monniken en nonnen te vinden. Net als in sommige andere Aziatische landen moet ieder kind enige tijd doorbrengen in het klooster. Zo krijgen ze wat meer mee van de Boeddhistische waarden van het land. Deze tijd kan variëren van enkele weken tot maanden. Monniken in Myanmar bezitten best wat macht, niet voor niets worden ze door de overheid dan ook goed in de gaten gehouden. Probeer een praatje met ze aan te knopen en ze vertellen je graag van alles en nog wat over het kloosterleven en het leven in Myanmar. Superleuk! Maar pas ook hier op wat je zegt op het gebied van politiek!

5. Bagan.
Bagan is wat mij betreft echt een hoogtepunt. Persoonlijk vond ik dit meer bijzonder dan bijvoorbeeld Angkor Wat. Op een gebied van enkele kilometers vind je het hoogste aantal ruines en stupa’s ter wereld. En het is er bijna uitgestorven! Ook al zijn er natuurlijk wat toeristen te zien, die vallen werkelijk helemaal weg bij het bereiken van Bagan. Voor een paar cent huur je er een taxi (paard met trekkar) die je de hele dag langs de meest bijzondere stupa’s leidt.  

En, wat denk je er van? Spreekt een reis naar Myanmar je aan?