Dé Maya plekken in Yucatán die je gezien moet hebben

Een stukje Maya geschiedenis

Vele eeuwen geleden leefde er dus in Midden-Amerika een volk, genaamd de Maya’s. Ver voor onze jaartelling hadden zij al een beschaving. Diepgaand. Vanaf een paar eeuwen ná onze jaartelling begon deze beschaving met bijbehorende cultuur helaas op bepaalde plekken al te verdwijnen. Door verschillende factoren, zoals droogte, uitputting van de grond, ziekten en heel veel later ook de komst van de Spanjaarden. De Maya’s trokken massaal naar het Noorden van Mexico. En dat is waar je vandaag de dag dus nog steeds veel overblijfselen en afstammelingen vindt.

De Maya’s waren een intelligent volk, dat ver ontwikkeld was op het gebied van wiskunde, astronomie en het ontwikkelen van hun eigen schrift. Deze drie dingen zul je dan ook terug vinden wanneer je de Maya bezienswaardigheden bezoekt. Beeldschriften op stenen en muren en zeer nauwkeurige astronomische metingen. Zo is de tempel van de ´Seven dolls´ zo gebouwd dat wanneer de ondergaande zon precies in deuropening verschijnt, de Maya’s wisten dat de lente was begonnen. Super slim en bijzonder toch?! Met deze zeer nauwkeurige astronomische metingen, maakten de Maya’s hun eigen kalender. Ook op het gebied van architectuur waren ze goede bouwkundigen en zo bouwden de Maya’s met dit alles fantastische bouwwerken. Geschiedenis die wij tot op de dag van vandaag dus nog - gelukkig - kunnen bewonderen. Naar schatting zijn er namelijk zo’n 70.000 Maya-ruïnes gevonden in het zuiden van Mexico, Honduras, Belize en Guatemala.

TIP: wanneer je afreist naar Yucatán raad ik je ten alle tijde aan om ten minste bij één van de Maya steden, je te laten rondleiden door een lokale gids. Het maakt het plaatje namelijk compleet en het is ontzettend interessant om dit stukje geschiedenis te horen vanuit het perspectief van een local.

Veranderingen voor de Maya's

Hoewel de Mayacultuur al vroeg in onze jaartelling veranderde en er minder Maya’s overbleven, was het pas eeuwen later dat de Mayacultuur de daadwerkelijke ondergang beleefde. Toen de Spanjaarden rond de 16^e eeuw voet aan wal zetten, betekende dit namelijk niet veel goeds voor de Maya beschaving. De Spanjaarden vonden de Mayacultuur namelijk maar vreemd en probeerden het christendom te introduceren. De Maya’s geloofden in meerdere goden en niet zoals in het christendom maar in één. Er waren goden voor allerlei verschillende dingen, zo is er bijvoorbeeld de regengod Chac en de zonnegod Kinich. Een belangrijke god voor de Maya’s was de slangengod, Kukulcan. Een slangengod met veren en zijn heiligdom is de bekende piramide Chichén Itzá. Voor de Maya´s gaf Kukulcan  leven aan. De Spanjaarden dachten hier alleen anders over en zagen deze slangengod  juist aan voor duivels. Dit leidde tot een immense oorlog. De Maya’s kwamen wel in opstand maar uiteindelijk heersten de Spanjaarden over het hele gebied. Ondanks de, dus niet zo leuke, afloop van de komst van de Spanjaarden heeft Yucatán er wel zijn naam aan overgehouden. Toen de Spanjaarden namelijk aan de Maya inwoners in het Spaans vroegen hoe het land heette. Antwoordden de Maya’s hen in hun taal: 'Yectetan', wat betekende als: 'Ik versta u niet'. Verbasterd werd Yucatán uiteindelijk de naam van deze regio.

De Maya parels op Yucatán

Als je dus meer te weten wilt komen over de Maya geschiedenis en je wilt een aantal overblijfselen bezoeken, kun je meer dan genoeg kanten op. Hieronder geef ik je tips over mijn eigen bezochte plekken binnen Yucatán én een aantal alternatieven. Neem de tijd, combineer en bezoek er een aantal. Het gaf voor mij Yucatán echt een speciale randje.

#1 Bezoek een cenote

Bij elke Mayastad of in de directe omgeving kun je eigenlijk wel een cenote vinden. Een cenote is voor ons nu een magische, mooie plek waar je kunt zwemmen, duiken of snorkelen. Voor de Maya´s is een cenote echter een heilige plaats, omdat hij voor hen ingang biedt naar de onderwereld. De Maya’s brachten daarom in de cenotes ook offers voor hun goden. Vaak waren dit dieren, hoewel er ook mensen werden geofferd. Achter deze natuurlijke, gecreëerde waterpoelen zit dus een hele geschiedenis. Tussen de cenotes zelf zitten veel verschillen, zo is de één niet meer dan een klein, afgelegen meertje, terwijl de ander een spectaculaire ondergrondse onderwatergrot is en waar je alleen kunt komen door te duiken. In Yucatán zijn maar liefst meer dan 1.400 geregistreerde cenotes, die ondergronds allemaal met elkaar verbonden zijn, bijzonder toch? Van deze magische mooie plekken kun je er dus genoeg bezoeken. Populaire cenotes zijn: Ik Kil, Gran cenote, cenotes Dos Ojos, Oxman, cenote Samula, cenote Suytun en Casa cenote.

#2 Chichén Itzá & Ek’ Balam

De Chichén Itzá tempel is dus één van de belangrijkste tempels van de Maya’s, want hier woonde  ooit de belangrijke god Kukulcan (zie hierboven). Wanneer je goed kijkt, zul je de slang ook als versiering op de tempel terug vinden. Omdat deze tempel bij de ‘zeven wereld wonderen’ hoort, is het (helaas) wel een toeristenattractie geworden. Bezoek Chichén Itzá daarom zo vroeg mogelijk in de ochtend. Je kunt dan nog optimaal genieten van het oude Maya sprookje. Chichén Itzá is goed te bereiken vanuit Valladolid of Cancun. Zelf bezocht ik deze oude Mayastad toen ik op weg was van Isla Holbox naar Izamal. Wil je liever een tempel bezoeken die veel minder toeristisch is rondom Vallodolid? Dan raad ik je de Maya tempel Ek’ Balam aan. Het uitzicht is hier ontzettend prachtig en groen. Ik ben hier zelf helaas niet geweest, maar ik heb er wel écht prachtige plaatjes van gezien!

#3 Dzibilchaltún & Uxmal

Dzibilchaltún is een weinig bezochte Mayastad terwijl het wél enkele bijzonderheden biedt. Het is bijvoorbeeld één van de langst bewoonde Mayasteden en bezit één van de allereerste Mayatempels. Hoogtepunten die je hier kunt vinden zijn de tempel van de ‘Seven dolls’ waar tijdens het begin van de lente de ondergaande zon precies in de deuropening verschijnt en de cenote Xlacah. In deze mooie en heldere cenote kun je zwemmen en het is een prachtig plaatje. Deze cenote zit verstopt tussen de bomen en rotsen en heeft daardoor een sprookjesachtige sfeer. Bij Dzibilchaltún vind je ook nog een interessant museum dat je meeneemt in de rijke Maya geschiedenis. Dzibilchaltún is gemakkelijk te bezoeken vanuit Merida. Merida is daarnaast een culturele aanrader. Want elke zaterdagavond wordt hier de oude Maya game ‘Pok ta pok’ gespeeld. De Pok ta pok spelers zijn dan op traditionele Maya wijze gekleed en spelen het bijzondere Maya balspel, een echte aanrader om te bekijken!

Vanuit Merida kun je ook goed de oude Mayastad Uxmal bezoeken. Zelf heb ik Uxmal door tijdgebrek helaas niet meer kunnen bezoeken en daar heb ik tot op de dag van vandaag nog steeds spijt van. Deze Mayastad is namelijk niet zo druk bezocht en van horen zeggen is Uxmal onwijs indrukwekkend. De verfijnde afbeeldingen op de gebouwen, de ronde piramide en de gigantische langwerpige bouwwerken geven je een fantastisch beeld van een vroeger Maya dorp. Deze foto heeft een reisvriend van mij genomen. Ik denk dat de afbeelding meer dan genoeg zegt !

#4 Izamal

Izamal staat ook wel bekend als de ‘gele stad’. Dit hele stadje is namelijk in het geel gestoken en dat maakt het bezoeken van dit fijne stadje sowieso al helemaal waard. Daarnaast was Izamal een belangrijk pelgrimsoord voor de Maya’s. De stad was gewijd aan de scheppende god Itzamna en aan de zonnegod Kinich. Je vindt in dit stadje dus overblijfselen van piramides en paleizen van deze twee goden. Het grootste gedeelte van de inwoners van Izamal is nog steeds van Maya afkomst en spreken dus ook nog de Maya taal! Voor veel Maya's is Izamal nog steeds een bedevaartsoord, maar zijn de religieuze gebruiken in een rooms-katholiek jasje gestoken. Wil je de moderne Maya’s dus bezoeken? Reis dan af naar dit stadje. Maak een praatje met de bewoners en maak kennis met het leven hier. Extra leuk om te doen is, om daarna een hapje te gaan eten bij het Maya restaurant Kinich. Je vindt hier voortreffelijke Maya gerechten en je kunt een kijkje nemen in de open keuken om te zien hoe tortilla’s nog op klassieke wijze worden gebakken! 

#5 Tulum

Bij Tulum draait alles eigenlijk om de locatie. Niet dat de oude tempels niet mooi zijn, maar bij de rest van de andere bezochte plekken vallen ze voor mij eerlijk gezegd een beetje in het niet. De ruïnes van Tulum staan alleen wel op een prachtige plek. Waardoor het één van de meest gefotografeerde Maya plekken van Yucatán is. Deze Maya ruïnes zijn namelijk gebouwd aan de rand van de rotsen naast de azuurblauwe zee en het hagelwitte strand. Wat deze overblijfselen uit de geschiedenis dus een prachtig fotogeniek geheel geeft! s nog op klassieke wijze worden gebakken! 

Tot slot nog een aantal praktische reistips voor mocht je zélf naar Yucatán willen reizen:

✈ Als je naar Yucatán reist, is vliegen op Cancun het meest voordelig. Een rechtstreeks retourticket boek je vanaf €550 per persoon. Bekijk hier de beste vliegtickets.

✈ Het is een goede optie een auto te huren in Yucatán. Dat maakt je flexibel en je kunt gemakkelijk de meer afgelegen, minder toeristische plekken bezoeken. Je huurt een auto in Yucatán vanaf €35 per dag. Bekijk hier de mogelijkheden voor autohuur.

✈ Yucatán barst van de mooie accommodaties op prachtige plekken. In het hoogseizoen is het aan te raden van tevoren je kamer of huisje te reserveren. Hier vind je een groot aanbod accommodaties in Yucatán.

Vergeet tot slot niet je Lonely Planet mee te nemen. Onmisbaar !

Vertel ben jij al eens op Yucatán geweest en vond je de Maya geschiedenis ook zo indrukwekkend? Of heb je nog andere tips? Ik hoor het graag!