Tips & tricks voor reisfotografie; ISO-waarde

27 juli 2016

Iran GvdW 3829

Reisfotografie is een vak apart. Een vak wat ik bovendien erg leuk vindt Lachen. Ik krijg regelmatig vragen over mijn type camera, hoe ik die ene foto heb geschoten en met welke instellingen ik werk. De komende tijd zal ik in verschillende artikelen aandacht gaan besteden aan al die dingen. Vandaag trap ik af met een heel belangrijk onderdeel van (reis-)fotografie; de ISO-waarde. Ik vertel je wat het precies is, wat je er mee kunt en hoe ik er zelf mee werk. Hopelijk heb je er iets aan!

Een goed belichte foto. Heel belangrijk voor een goede, mooie foto; de belichting. Kort door de bocht genomen wordt een goede belichting bepaald door een combinatie van factoren; de gekozen diafragma, sluitertijd en ISO-waarde. Als je eenmaal weet hoe je werkt in een voorkeuze stand waarbij je zelf invloed hebt op het diafragma of de sluitertijd, dan is het belangrijk dat je niet de ISO-waarde vergeet. Waarom? Dat leg ik je hieronder uit.

Suriname GvdW 2890

ISO-waarde. Heel simpel gezegd; de ISO-waarde gebruik je wanneer je onvoldoende licht hebt en je je diafragma en/of sluitertijd niet verder omlaag kunt of wilt aanpassen. Een hoge ISO-waarde zorgt er voor dat je meer licht in je foto krijgt. Stel; je loopt in een tempel in Tibet en je wilt een monnik die zit te lezen op de foto zetten. Afhankelijk van de lens, zul je dan niet uit de voeten kunnen met een sluitertijd lager dan ongeveer 1/40. En als je diafragma dan ook al op het hoogste staat (let op: laagste getal), bijvoorbeeld f2.8, en je hebt nog steeds onvoldoende licht, dan is het aanpassen van de ISO je laatste optie (naast hulpmiddelen als een statief, wat in dit geval ook niet altijd werkt Tong uitsteken). Wanneer je de ISO-waarde verhoogt, zie je dat je de foto misschien wel net kunt maken.

Hoe werkt het? Nieuwe modellen camera’s hebben de optie om de sluitertijd automatisch in te stellen. En eigenlijk werkt dit best heel goed. Pas wanneer de sluitertijd en/of het diafragma niet lager kunnen (dan je hebt ingesteld), stelt de camera de ISO-waarde automatisch bij naar een hogere waarde. Zelf gebruik ik deze automatische optie echter niet, omdat de camera in sommige gevallen de ISO toch omhoog schroeft op momenten dat ik dat niet wil. Maar het zou goed zijn hier eens mee te experimenteren als je deze optie hebt op je camera.

Waar het in de kern in ieder geval om draait is dat je de ISO-waarde altijd zo laag mogelijk houdt. Waarom? Omdat het opschroeven van de ISO waarde een mooi wondermiddel lijkt, maar dit lang niet altijd is. Een nadeel is namelijk dat het meer ruis creëert op een foto. Dus hoe hoger je ISO, hoe meer ruis. De ISO-waarde op mijn camera kan omhoog tot wel 12800. Klinkt heel leuk om een camera te verkopen, maar in de praktijk neem ik eigenlijk nooit een foto met een ISO hoger dan 1600 of 2000. Ik vind persoonlijk dat een foto geschoten met een hogere ISO-waarde eigenlijk niet goed bruikbaar meer is. Tenzij je bijvoorbeeld een soort van vintage-look wilt opwekken

Mijn tip. Kijk eens of jouw camera de mogelijkheid biedt voor het instellen van een auto-ISO en probeer of dit voor jou werkt. Let er daarbij ook op dat je hiervoor een bovengrens kunt instellen. Dus bijvoorbeeld dat de ISO tot maximaal 2500 omhoog wordt geschroeft en dat daarna pas weer wordt gekeken naar de sluitertijd of diafragma. Zit deze optie niet op jouw camera, of werkt dit voor jou niet prettig? Leer dan, naast het manueel werken met de sluitertijd en diafragma, hoe je je ISO snel kunt aanspreken en wanneer je voor welke stand kiest. De vuistregel daarbij is: houdt de ISO altijd zo laag mogelijk. Dus wanneer je overdag fotografeert, dan kun je de ISO het beste op ongeveer 64 of 80 houden. Is het een beetje schemerig of kies je voor een hoge sluitertijd, dan kun je de ISO gerust verhogen tot 400 of 500, dit zie je niet direct terug in je foto. Maar verhoog de ISO alleen wanneer dit echt nodig is!

Een wat technisch verhaal misschien, maar de ISO-waarde kan echt een foto maken of breken. Ik ben benieuwd; houd jij rekening met de ISO-stand van je camera?

#reisfotografie #fotografie #backpacking #tips

5 reacties

  • Michel

    27 juli 2016 om 08:43

    THX!! Ik ben nog geen meester van mijn camera, tot mijn grote spijt. Het ding heeft meer mogelijkheden dan ik kennis. Voordat ik op reis ga moet ik eigenlijk nog wel ff wat bijleren. Ik wil bijv. een foto kunnen maken van een snelstromende rivier, waarbij je kan zien dat het water stroomt. Zal naast ISO ook nog wel te maken hebben met diafragma. Afijn, THX voor deze tips!

    Beantwoorden

    • Iris Michel

      27 juli 2016 om 09:41

      Ha Michel,

      Foto's maken van snelstromende rivieren is ook een van mijn favorieten! Je kunt hierbij de sluitertijd verlengen. Nadeel is dat je foto wazig wordt, tenzij je een object of statief gebruikt om je fototoestel op te zetten. Daarnaast komt er door een langere sluitertijd ook meer licht binnen, waardoor de foto vaak overbelicht is (zelfs als je ISO waarde zo laag mogelijk is en je diafragma getal zo hoog mogelijk). Je kunt een grijs filter voor op je lens kopen, die reduceert de lichtinval. Zelf heb ik die niet, maar het schijnt mooie plaatjes op te leveren :) Je kunt het eens proberen met een straal water uit de kraan. Succes!

      • Michel Iris

        27 juli 2016 om 10:10

        THX!!

  • Margreet Pruis

    27 juli 2016 om 08:53

    Nou eerlijk gezegd, heb ik mijn camera altijd op automatisch staan ! Hoewe ik dol op fotograferen ben, heb ik er technisch gezien weinig verstand van. Wat ik erg handig vind op mijn camera is de laser. Vaak zie je met het blote oog een vogel in de boom, maar kun je hem met je camera niet terugvinden. Dan richt ik de laser erop en zoom hem naar binnen. Ook erg handig met vogels in de lucht !

    Beantwoorden

  • Jade

    27 juli 2016 om 09:01

    Leuk, ik kijk uit naar je komende blogs over fotografie! Ik vind zelf fotograferen heel leuk maar ik gebruik altijd de automatische stand omdat ik nooit wat van iso begreep. Maar nu ga ik het zeker proberen als ik straks een paar maanden in Azië ben!

    Beantwoorden

  • Jeroen

    27 juli 2016 om 09:59

    Ik ga liever ook niet te hoog met de ISO. Wel zijn de censoren van tegenwoordig zo goed dat je inderdaad rustig tot 2500 kan gaan. Ligt er nog wel een beetje aan of je een posterformaat afdruk wil maken of alleen op het internet gebruikt.
    Maar die Nikon van jou kan goed laag in de ISO zeg. 100 is voor veel het laagste en sommige beginnen zelfs nog hoger.

    Beantwoorden

  • Dominique || dominiquetravels.com

    27 juli 2016 om 20:00

    Leuk zo'n fotografie serie! Ik zet mijn ISO inderdaad ook liever niet te hoog, maar ik moet zeggen dat ik de laatste tijd meer foto's in automatische stand maak, omdat ik soms niet gelijk goed op let of ik wel een goede scherpe foto gemaakt heb. Ik merk wel dat de automatische stand niet helemaal deugt, dus meer tips en tricks zijn erg welkom! :)

    Beantwoorden

Instagram

Blijf op de hoogte!

Wil je op de hoogte blijven van mijn nieuwste, leukste en mooiste blogs? Meld je dan aan voor de maandelijkse nieuwsbrief en lees leuke extra’s.